Udruženje Slovaka Semberije osnovano je februara 2006. godine sa željom da se njeguju običaji i kultura Slovakaka i sa željom da se izgradi evangelička crkva u Bijeljini. Danas, Udruženje Slovaka Semberije ima 90 članova. Iako djeluje skromno ovo je ipak zadovoljavajući broj s obzirom da po trenutnim saznanjima u Bijeljini ima svega između 20-30 slovačkih prodica.

Najznačajniji ciljevi Udruženja su:
● Uspostavljanje evidencije Slovaka na području opštine Bijeljina
● Prikupljanje sredstava za izgradnju slovačke crkve
● Očuvanje i njegovanje slovačke tradicije, narodnih običaja, muzike i folklora
● Posjete i druženje sa ostalim Udruženjima iz BiH i regiona
● Organizovanje kulturno-umjetničkih manifestacija i susreta i druženja

Članstvo u Udruženju je otvorenog tipa i biti svaki građanin BiH koji iskaže želju može da postane član. Obaveza članova je plaćanje članarine za održavanje i rad Udruženja . Udruženje se do sada finasiralo iz bužeta opštine Bijeljina, koji su većinskim dijelom finansirali izgradnju crkve, projektima koji se finaniraju iz dijela budžeta namjenjen Udruženjima nacionalnih manjina opštine Bijeljina, članarine i povremenim ličnim donacijama.

Udruženje održava kontakt sa maticom preko Slovačke ambasade u Sarajevu, kao i preko slovačkih službenika iz Slovačke vlade koji povremeno posjećuju Udruženje i pokušavaju do potpomognu rad Udruženja na različitim aktovnostima i podrškom. Kancelarije za Slovake koji žive izvan matice koja je osnovana od strane slovačke države, je pomogala u izgradnji evangelističke crkve u Bijeljini.

Kada su Slovaci došli u Semberiju?

O doseljavanju Slovaka u Bijeljinu počelo je 1885. godine kada 12 porodica iz mjesta Pivnica, Kovačica, Ljuba, Bingula i Bački Petrovac naseljavaju u Ljeljenči. Slovaci su počeli da se naseljavaju u Bijeljini u potrazi za boljim životnim uslovima. Svi Slovaci koji su se tada doselili u Bijeljinu bili su poljoprivrednici. Pored poljoprivede, neki od Slovaka su su bili i zanatlije, kolarski i kovački zanati su bili među najzastupljenijim. Jedini poznati izuzetak, je Jozef Senohradski, industijalac koji je 1902.g. kupio zemlju i izgradio jednu od najmodernijih ciglana u tadašnjoj Bijeljini. Za razliku od prve, treća generacija Slovaka u Bijeljini se nakon 1945. godine okreće ka školovanju i daje veći broj intelektualaca.

Slovaci u Bijeljini, posebno oni koji su bili ekonomski moćniji, su značajno dopinosili i razvoju ovog kraja. Kao ilustracija ove tvrdnje su priznanja porodici Šimon, tačnije Mihajlu i njegovoj supruzi Julijani. Oni su darovali 4,5 dunuma zemlje u Ljeljenči za izgradnju osnovne škole kao i veliki novčani prilog. Pored ovoga, Mihajlo je odlikovan i ukazom kralja Petra II od 30.decembra.1937.g jer je kao volonter u dva mandata bio član Izvršnog odbora opštine Bijeljina. U to vrijeme, Julijana je bila jedan od osnivača Prostornog društva za obrazovanje ženske djece "Knjeginja Zorka".

Trenutne aktivnosti koje Udruženje sprovodi su sve u cilju implementiranje projekta "Iz bakine škrinje"nošnje i običaji kod Slovaka. Generalni cilj projekta je jačanje kapaciteta Udruženja kroz stvaranje novih partnerskih odnosa sa drugim Udruženjima i promovisanjem opštine Bijeljina. Projektom mislimo nabaviti 4 muške i 4 ženske nošnje sa kojim ćemo moći organizovati folklor i time uključiti mlađe članove Udruženja da nastave sa radom. Udruženje radi na promociji opštine Bijeljina na način da dočekuje slovačka udruženja, kao i ostala Udruženja iz Srbije, koja organizovano dolaze u posjetu etno-selu "Stanišić" i pravoslavnim manastirima, banji Dvorovi. Udruženje organizuje i posjete novosagrađenoj slovačkoj crkvi.

Udruženja Soovaka Semberije sarađuje sa brojnim udruženiima iz Srbije (koja dolaze u posjet), kao i sa Savezom nacionalnih manjina RS, KUD iz Erdevika, Pjevačkim društvom iz Šida i Udruženjem Roma opštine Bijeljina.

Pitali smo predsjednicu Udruženja Slovaka Semberije, Vjeročku Gajić da nam kaže ko je Juraj Jánošík i šta on predstavlja za Slovake?

"Juraj Jánošík, je Slovački Robin Hud, i postao je jedna od najvećih Slovačkih legendi i prikazan je u mnogim filmovima, slikama, književnim i dramskim djelima. Rečenica koja se najviše karakteriše ovu legendu je: On je uzimao od bogatih, a davao siromašnim." navodi Vjeročka.

Juraj Jánošík, možda jedan od najpoznatijih junaka u cijeloj Austro-Ugarskoj monarhiji, rođen je 1688 godine u Terchová (Terčova), mjesto u sjeveroistočnoj Slovačkoj.

Uhapšen je 1713 godine i nakon mučnog suđenja, pogubljen je 18. marta 1713 godine u Liptovský Mikuláš (Lipovski Mikulaš).

Svake godine se u rodnom gradu Juraja Jánošíka održava poznati festival folklora i muzike koji nosi naziv "Jánošíkove dni" (Janošikovi dani).

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i uključite se u našu Viber zajednicu.