-Kina izgleda kao vodeći izvoznik naoružanja, odnosno vodeća zemlja iz koje Srbija uvozi naoružanje - rekla je istraživač SIPRI-ja Katarina Đokić. TEKST SE NASTAVLJA NAKON VIDEO OGLASA

Dodala je da je slika uvoza naoružanja u Srbiju „kompleksna”, pošto postoji tendencija nabavke sa različitih strana – budući da Srbija ne želi da bude članica NATO-a, za razliku od drugih zemalja regiona koje su zbog članstva u tom savezu obavezne da kupuju isključivo „odobreno” oružje, uglavnom američko.

-Tako da će u narednim godinama, ukoliko bude isporučeno ono što je potvrđeno ili naručeno, Francuska, a vjerovatno i Izrael, preuzeti vodeću ulogu ispred Kine - kaže Đokić.

Iako je kandidat za članstvo u Evropskoj uniji i deklarisana kao vojno neutralna, Srbija posljednjih godina „čelično prijateljstvo” sa Kinom jača i kroz vojnu saradnju, primjećuje Radio Slobodna Evropa (RSE).

Srbija je prva evropska zemlja koja je nabavila kineske dronove CH-92 i CH-95, kao i PVO sisteme FK-3 i HLj-17. Kako tvrdi RSE, pozivajući se na podatke SIPRI-ja, Srbija je 2019. godine naručila šest bespilotnih letjelica CH-92, kao i 50 raketa kineske proizvodnje (FT-8).

CH-92 koristi se za prikupljanje obavještajnih podataka, nadzor i precizne udare po ciljevima na zemlji. To naoružanje isporučeno je 2020. godine. Iste godine, prema procjeni SIPRI-ja, naručena su tri PVO sistema HLj-22 sa 300 raketa, koji su isporučeni tokom 2022. i 2023. godine.

Sistem, čija je izvozna varijanta poznata kao FK-3, ima srednji domet od 100 kilometara, a predstavljen je u aprilu 2022. godine na vojnom aerodromu Batajnica, u blizini Beograda.

Tokom 2022. godine nabavljeno je i deset kineskih izviđačko-borbenih bespilotnih letjelica CH-95, koje su isporučene te i naredne, 2023. godine. Ta letjelica predstavljena je javnosti tokom prikaza nove opreme Vojske Srbije u aprilu 2023.

Zatim su, prema podacima SIPRI-ja, tokom 2023. godine kupljena četiri PVO sistema HLj-17A sa 100 odgovarajućih raketa, koji su isporučeni naredne godine.

Taj PVO sistem uveden je u naoružanje Vojske Srbije 2024. godine, a u septembru iste godine predstavljen je na prikazu vojnih sposobnosti Vojske Srbije „Zastava 2024”. Nije javno saopšteno koliko je Srbija platila kinesko naoružanje.

Na pitanje zašto kineski dronovi i PVO sistemi, Đokić kaže da, kada je riječ o protivvazdušnoj odbrani, „vjerovatno ima uticaja to što se oni baziraju na sovjetskim i ruskim PVO sistemima, pa postoji logistički komfor – lakše je obučiti se za njih i integrisati ih”.

Povoljna cijena takođe igra značajnu ulogu. Iako Brisel i Vašington sa neodobravanjem gledaju na kupovinu kineskog oružja i saradnju sa Pekingom, predsjednik Aleksandar Vučić poručio je da je kupovina naoružanja iz Kine „legitimna, potpuno regularna i transparentna”.

U međuvremenu, ruski Telegram kanali navode da Srbija razmatra i kupovinu kineskih višenamjenskih lovaca J-10CE.

Ukoliko do toga dođe, srpsko vazduhoplovstvo imaće na raspolaganju tri tipa lovačkih aviona: modernizovane MiG-29, francuske „rafale” i kineske J-10.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i uključite se u našu Viber zajednicu.