U tekstu koji je pred vama ukazaćemo na najvažnije činjenice o benignoj hiperplaziji prostate,simptomima ovog oboljenja i načinima za lečenje prostate.

Prostata - žlijezda koja štiti spermatozoide

Prostata je naziv za mušku polnu žlijezdu kestanjastog oblika, smještenu neposredno ispod mokraćnebešike i ispred završetka digestivnog trakta (rektuma), tako da je njome obavijen izvodni mokraćni kanal(uretra). Najvažnija funkcija prostate jeste lučenje korisnih materija koje ulaze u sastav spermatozoida ištite ih od mokraćnih kiselina.

Tokom života prostata raste. Kod novorođenčeta ima veličinu zrna pasulja, a zatim se postepenouvećava, da bi u pubertetu počela drastično da se uvećava dok ne dostigne svoju normalnu veličinu ioblik. Kod odraslog muškarca normalna težina prostate je oko 20 grama, a žlijezda je veličine kestena. Taveličina se zadržava sve negdje do 45-50 godina starosti, kada se uslijed umnožavanja ćelija prostatapočinje ponovo uvećavati. Ovo uvećanje ima nekoliko stručnih naziva: adenom prostate, benignahiperplazija ili hipertrofija prostate.

Uvećana prostata - simptomi

Benigno uvećanje prostate je tipično oboljenje kod starijih muškaraca. Prema statistici, više od 60%osoba muškog pola starijih od 60 godina ima uvećanu prostatu, dok su histološko-mikroskopski znakovidobroćudne hiperplazije prisutni kod čak 90% muškaraca starijih od 80 godina. Na sreću, neće svi starijimuškarci imati i smetnje, bez obzira na uvećanje prostate.

Zašto se prostata uvećava i pravi smetnje kod većine, ali ne i kod svih starijih muškaraca, još uvijek nije sasvim razjašnjeno. Za sada, potpuno je jasno da je riječ o fiziološkoj pojavi koja je uzrokovana procesom starenja i koja je gotovo neizbježna u starosti.

Prisutnost simptoma može da bude srazmjerna stepenu uvećanja prostate, ali to nije pravilo. Drugim riječima, uvećana prostata ne mora kod svih muškaraca da pravi smetnje - neki imaju veoma velikeprostate, a ne osjećaju nikakve tegobe, dok je kod drugih uvećanje neznatno, ali su komplikacije samokrenjem vrlo izražene.

Tegobe koje su izazvane uvećanjem prostate su posljedica specifičnog položaja ove žlijezde, ispodmokraćne bešike i oko mokraćne cijevi. Najraniji simptom je slabljenje mlaza mokraće i produženo mokrenje. U početku, slabljenje mlaza je povremeno i postepeno, često prođe neopaženo i mnogi ga pogrešno podcjenjuju, smatrajući ga normalnim efektom prirodnog procesa starenja.

Uprkos velikom naporu koji trpi, mokraćna bešika dugo može da ostane snažna i da savladava preprekukoju uvećana žlijezda pravi u mokraćnoj cijevi. Međutim, vremenom se bešika sve više iscrpljuje i gubi snagu potrebnu za eliminaciju sve mokraće. Tada je riječ o nepotpunom pražnjenju bešike, mokraća počinje da se zadražava u njoj, što ima stručni naziv rezidualni urin.

Još neki simptomi uvećane prostate su:

 Učestalo mokrenje,

 Noćno mokrenje,

 Stalni nagon za mokrenjem,

 Nemogućnost mokrenja.

Uvećanje prostate može da bude okidač i za neka komplikovanija stanja, kao što su infekcija urinarnogtrakta i bešike, kamen u bešici, krv u mokraći, ali i veoma opasan zastoj mokraće u bubrezima, pri čemu može da se javi uremija - povećan nivo uree u krvi i trovanje organizma zbog nemogućnosti normalnog funkcionisanja bubrega.

Liječenje benigne hiperplazije

Pri liječenju hiperplazije prostate mogu se koristiti medikamenti, a u najtežim slučajevima potrebna jehirurška intervencija. U prosjeku, operativni zahvat je se primjenjuje kod svakog desetog muškarca sauvećanom prostatom.

Zavisno od stepena uvećanja i od intenziteta tegoba, u terapiji se mogu koristiti tri grupe lijekova:

 Preparati na bazi biljnih ekstrakata (koren koprive, plodovi patuljaste palme, sjeme bundeve)koji su od koristi u blažim slučajevima.

 Alfa-1 blokatori koriste se kod blažih i umjerenih uvećanja, kada težina prostate ne prelazi 40grama. Imaju brz efekat, ali treba biti oprezan jer izazivaju pad krvnog pritiska.

 Inhibitori 5-alfa reduktaze su lijekovi koji utiču na testosteron (muški polni hormon) inajefikasniji su kod umjerenih i jače izraženih tegoba uvećane prostate teške više od 40 grama.

Ovi lijekovi zahtijevaju dugotrajnu primjenu - prvi efekti su primjetni nakon 30-90 danaupotrebe. Lijekovi iz ove grupe mogu negativno uticati na potenciju.

Hirurško liječenje primjenjuje se kod oko 10% oboljelih i podrazumijeva nekoliko različitih procedura.

Preventivne mjere

Hipertrofija prostate je prisutna kod većine muškaraca u starijem životnom dobu, ali to uvećanje nemora da uvijek pravi smetnje. Zahvaljujući faktorima kao što su pravilna ishrana ili fizička aktivnost, tegobe se mogu svesti na minimum.

Treba izbjegavati crveno meso, mliječne proizvode sa velikim procentom masnoće, drugu masnu izačinjenu hranu. Sa druge strane, namirnice bogate selenom i vitaminom E, bundevino sjeme, soja, svježe voće i povrće najbolji su izbor kada je u pitanju ishrana koja pogoduje zdravlju prostate.

Bundeva

Bundeva i bundevino sjeme bogat su izvor karotenoida, omega-3 masnih kiselina i cinka. Sjeme bundevesadrži i brojne druge minerale - magnezijum, mangan, fosfor, gvožđe, bakar, kao i vitamin K. Sve ovo činibundevu jednom od najvažnijih namirnica u prevenciji bolesti prostate.

Čaj protiv uvećanja prostate

U liječenju blažih oblika benigne hiperplazije prostate mogu se primjenjivati neke čajne mješavine postaroj narodnoj recepturi. Evo jednog recepta:Napravite mješavinu od sitno sjeckanog cvijeta i lista hajdučice, nadzemnog dijela troskota, trešnjinihpeteljki, lista breze (po jedna supena kašika svih ovih sastojaka), kukuruzne svile (dvije supene kašike) ioguljenog sjemena konoplje (tri supene kašike). Zatim prelijte sa 1,5 l ključale vode. Poklopite i ostaviteda odstoji 2 sata. Nakon toga procijediti i piti više puta u toku dana (najmanje litar čaja). Terapiju primjenjivati 10 dana.

Fizička aktivnost

Ljekari preporučuju 30 minuta treninga dnevno, kao i šetnje u prirodi. Ovo naročito važi za muškarce kojivećinu radnog dana provedu u sjedećem položaju. Prema savjetima urologa, jedan od najboljih sportovaza prevenciju oboljenja prostate jeste plivanje.

U hladnoj vodi krvni sudovi se skupljaju, što sprečavaprevelik dotok krvi u prostatu. Sa druge strane, nije preporučljiva vožnja bicikla, kao i neke vježbe sategovima i spravama u teretani jer previše opterećuju digestivni trakt.

Redovne posjete ljekaru

Osnovni preduslov za uspješno liječenje uvećanja prostate jeste obraćanje ljekaru na vrijeme. Ukoliko seliječenje previše odlaže, stanje je sve komplikovanije i neizvesnije.

Najzad, važno je napomenuti da bi muškarci stariji od 50 godina trebali jednom godišnje da idu napreventivni pregled prostate kod urologa. Tako eventualno uvećanje prostate mogu lakše držati podkontrolom, ali i blagovremeno otkriti maligne promjene, što je presudno u liječenju kancera prostate.

Otkriven u ranim stadijumima, ovaj tumor se danas lako liječi primjenom najsavremenijih medicinskihmetoda.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i uključite se u našu Viber zajednicu.