Prema podacima Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske, broj upisanih učenika u prvi razred osnovne škole u školskoj 2025/26. godini još nije konačan, jer se dio djece tradicionalno upisuje tokom ljeta. Lani je, kako podsjećaju iz resora, u prve razrede bilo upisano 8.814 učenika. TEKST SE NASTAVLJA NAKON VIDEO OGLASA

- Najviše prvačića i ove godine ima u većim gradovima, poput Banjaluke gdje ih je do sada upisano 1.768, zatim u Bijeljini 822, Prijedoru 489, te Doboju 458 i Laktašima 345. U Gradišci su upisana 342 prvačića, što je za 18 više nego u Trebinju, gdje u prvi razred kreće 324 učenika. U Tesliću će školsku godinu započeti 267 novih osnovaca - naveli su u ministarstvu.

Istovremeno, najmanje djece u prve razrede, pored Jezera, upisano je u Kalinoviku i Trnovu i to po šestoro učenika, u Oštroj Luci sedam, a u Berkovićima osam.

- Nemamo nijednu lokalnu zajednicu u kojoj nije upisan nijedan učenik - naglasili su u Ministarstvu i dodali da su, s ciljem prilagođavanja realnim demografskim okolnostima pokrenuli aktivnosti na racionalizaciji Mreže škola u saradnji sa jedinicama lokalne samouprave, a u skladu sa Zakonom o osnovnom vaspitanju i obrazovanju.

Da je demografska slika zabrinjavajuća, potvrđuju i podaci iz lokalnih zajednica. Tako je, na primjer, u opštini Šamac ove godine u prvi razred upisano svega 68 učenika, što je najmanji broj u posljednjih deset godina, potvrđeno je iz opštinskog Odjeljenja za društvene djelatnosti.

Ističu da trenutnu sliku najbolje ilustruju područna odjeljenja, jer su od nekadašnjih šest aktivnih ostala samo dva, u Obudovcu 2 i Gajevima.

Načelnik ovog odjeljenja Mišo Dervenić rekao je da je na sjednici Skupštine opštine prije mjesec dana predloženo zvanično gašenje navedenih područnih škola.

- Manji broj djece je problem s kojim se suočava veliki broj lokalnih zajednica u okruženju. Opština će nastaviti sa mjerama podrške porodici i mladima, u skladu sa Strategijom lokalnog ekonomskog razvoja, kao i pomoći učenicima i studentima - naglasio je Dervenić.

Da pad broja prvačića prati širu demografsku sliku potvrđuje i demograf Stevo Pašalić.

- Manje stanovništva znači manje rođene djece, a samim tim i manje prvačića. To je trend koji pratimo godinama - ističe Pašalić.

On dodaje da, iako ukupan broj rođenih u Srpskoj godišnje prelazi 9.000, dugoročno smanjenje broja stanovnika je izvjesno.

- Nemamo nagli pad nataliteta, ali su stope rođenih i dalje niske. Problem predstavlja i visok mortalitet, pa je tako prošle godine preminulo više od 14.000 ljudi, što dovodi do negativnog prirodnog priraštaja od 4.000 do 5.000 ljudi godišnje. Taj trend je stabilan i nastaviće se, izuzev ekstremnih slučajeva poput pandemije - kaže Pašalić.

Ipak, on ističe da manji broj stanovnika ne mora nužno značiti i manji kvalitet društva.

- Manje nas je, ali možemo biti kvalitetniji, u smislu obrazovanja, produktivnosti, razvoja nauke i ekonomije – kazao je Pašalić.

On je dodao da zemlje poput Luksemburga, sa relativno malim brojem stanovnika, spadaju među najrazvijenije u svijetu, a kao ključni globalni trend istakao je urbanizaciju.

- Sela se prazne, a ljudi prelaze u gradove, što se dešava i kod nas. Taj proces će se nastaviti. Budućnost je u razvoju gradova srednje veličine, koji mogu ponuditi dobre uslove za život i rad – rekao je Pašalić.

Pozitivan primjer

Na području Doboja upisano je više od 450 prvačića u devet osnovnih škola, uz blagi porast u većini škola, posebno u OŠ "Dositej Obradović" i OŠ "Vuk Stefanović Karadžić" koja ima najviše novih đaka, odnosno 140. Međutim, mali broj učenika pohađa područna odjeljenja u ruralnim krajevima gdje se nastava izvodi u kombinovanim grupama. Prošle godine četiri područne škole nisu imale prvačiće, dok je ove godine situacija povoljnija.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i uključite se u našu Viber zajednicu.